پروژه دانشجویی پایان نامه اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات
پروژه دانشجویی پایان نامه اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران فایل ورد (word) دارای 91 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد پروژه دانشجویی پایان نامه اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران فایل ورد (word) کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی پایان نامه اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران فایل ورد (word)
چکیده
فصل اول: مقدمه
1-1- بیان مساله
1-2- اهداف تحقیق
1-3- پرسش تحقیق
1-4- فرضیه تحقیق
1-5- منابع آماری مورد استفاده
1-6- سازماندهی تحقیق
فصل دوم: مروری بر مطالعات انجام شده
2-1- مطالعات انجام شده در داخل کشور
2-2- مطالعات انجام شده در خارج از کشور
فصل سوم: مبانی نظری تحقیق
3-1- جایگاه صادرات در مدلهای مختلف
3-2- تاثیر صادرات در تشکیل سرمایه
3-3- مفهوم سرمایه گذاری مستقیم خارجی
3-4- مروری بر ادبیات سرمایه گذاری مستقیم
3-5- شرایط جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی
3-6- سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران
3-7- رابطه بین سرمایه گذاری مستقیم خارجی و تجارت
3-8- آمارها وداده ها
فصل چهارم: مقایسه برنامه ای و تطبیقی عملکرد اقتصاد ایران
4-1- شاخص اول- میانگین نرخ رشد تولید ناخالص داخلی
4-2- شاخص دوم- میانگین نرخ رشد صادرات غیر نفتی
4-3- شاخص سوم- میانگین سهم صادرات غیر نفتی در تولید ناخالص داخلی
4-4- شاخص چهارم- میانگین سهم سرمایه گذاری مستقیم خارجی در تولید ناخالص داخلی
4-5- شاخص پنجم- میانگین نرخ رشد سرمایه گذاری مستقیم خارجی
4-6- شاخص ششم- میانگین سهم تولید کارخانه ای در تولید ناخالص داخلی
فصل پنجم: ساختار مدل و یافته های تحقیق
5-1- معرفی مدل
5-2- آزمون ریشه واحد
5-3- آزمون شکست ساختاری
5-4- برآورد مدل به روش ARDL
فصل ششم: نتیجه گیری و پیشنهادات
6-1- خلاصه
6-2- نتیجه گیری
6-3- پیشنهادات
پیوست
منابع و مآخذ
فهرست منابع فارسی
فهرست منابع غیر فارسی
چکیده انگلیسی
بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه دانشجویی پایان نامه اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران فایل ورد (word)
الف) فارسی
1- ارگی، ویکتور، (1381)، اقتصاد کلان بین الملل، ترجمه غلامرضا آزاد(آرمکی)، سیف الله صادقی یارندی، مسعود هاشمیان اصفهانی، تهران: شرکت چاپ و نشر بازرگانی
2- بانک مرکزی (آمار سالهای مختلف)، اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی
3- برانسون ویلیام اچ ، (1372)، اقتصاد کلان، ترجمه عباس شاکری، جلد اول، انتشارات نی، تهران،
4- برانسون ویلیام اچ، (1373)، اقتصاد کلان، ترجمه عباس شاکری، جلد دوم، انتشارات نی، تهران
5- بهکیش، محمدمهدی، (1380)، اقتصاد ایران در بستر جهانی شدن، تهران، نشر نی
6- خرم، آرمینه، (1385)، عوامل موثر بر صادرات غیر نفتی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
7- داوودی، پرویز و اکبرشاهمرادی، (1383)، بازشناسی عوامل مؤثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران و 46 کشور جهان، فصل نامه پژوهش های اقتصادی ایران، شماره 20 ، ص113-81
8- ذوالنوز هادی، (1379)، سرمایه گذ اری خارجی در ایران ، تهران ، نشر فرزان روز، ص 189-
9- رحمانی، تیمور، (1378)، اقتصاد کلان، جلد اول، تهران، نشر برادران
10- رحمانی، تیمور،(1378)، اقتصاد کلان، جلد دوم، تهران، نشر برادران
11- شاکری، عباس، (1383)، عوامل تعیین کننده صادرات غیر نفتی ایران، فصلنامه پژوهش های اقتصادی ایران، شماره 21، صفحات 50-23
12- طیبی، سیدکمیل، شیرین مصری نژاد، (1381)، بررسی رابطه تعاملی کوتاه مدت وبلندمدت تورم وعرضه صادرات غیرنفتی در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، ش61، ص23-1
13- مرکزآمار ایران (سالهای مختلف)، سالنامه آماری گمرک جمهوری اسلامی ایران
14- موسوی، سیدعلیرضا، قائدی، (1385)، بررسی سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران، مجله تدبیر، ش
15- مهدوی عادلی، محمد حسین و دیگران(1388)، نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 27
16- نونژاد مسعود، (1386)، تجارت بین الملل، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، جلد اول ص29-
17- وزارت بازرگانی(سالهای مختلف)سالنامه بازرگانی خارجی ایران، وزارت بازرگانی
ب) غیرفارسی:
18- Balasa. B, (1978). ”Export and Economic Growth, Further Evidence”, J. D. E, Vol. 5 , No. 2, pp. 181-
19- Beata K. Smarzynska. ” Does Foreign Direct Investment Increase The Productivity of Domestic Firms ” The World Bank, 1818 H St, NW, MSN MC3-303, Washington DC
20- Branson, William H,(1992), Macro economic Theory and Policy, Harper and Row Publisher, New York
21- Brenton P. and Winters A, (1978), Estimating the International Trade Effects of 1992: WestGermany, Journal of Common Market Studies, N.30, pp. 143-
22- Casson,T, (1976), The Future of the Multinational Firm, Landon: Mac Millan , Zaed
23- Creanr, Anthony, (2006). ”Export, FDI and Joint Venture”. Michiga State University and Emory University_Department of Economic
24- Dickey, D. and Fuller, W. (1979), Distribution of the Estimators for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Journal of the American Statistical Association, 74, pp-427-
25- Dirk Engel And Vivien Procher, (2009), ”Export, FDI And Productivity Evidence For French Firms”. Ruh Economic Papers. Ruhr Graduate School In Economics. Dortmund, Germany
26- Duning . J. and A. Mragman, (1985), ”the influence of Hymers dissertation on the Theory of FDI” American Economic Review, 75(2), pp, 228-
27- Dunning, J, (1988), The Eclectic Paradigm of International Production: Restatement and Some Possible Extention, Journal of Business Studies, No. 19, PP. 1-
28- Dunning , J, (1997), The European Internal Market Programme and I nbound FDI. Part 1, Journal of Common Market Studies, Vol 35, pp1-
29- Ekholm, K., Forslid, R. and Markusen, J. R. (2007), Export-Platform Foreign Direct Investment. Journal of the European Economic Association, 5(4), pp .776-
30- Erdal Yalcin. (2009), ”Uncertain Productivity Growth and the Choice Between FDI and Export”, Cesifo Working Paper No
31- Greenway, David and R. kneller. (2008), Exchange Rates Exports and FDI. The CenterAc knowledge Financial Support From The Leverhulme Trust Under Programme Grant F 114/BF. (university of notingham research). paper no. 2008/09 Available at ssrn
32- Helpman , Elhanan And Others. (2003), ”Export Versus FDI”. Harvard Institute of Economic Research . Paper 26-42
33- Helpman, E, (1984), A Simple Theory of Trade with Multinational Corporations, Journal of Political Economy, No92, pp451-
34- Kevin , Honglin zhang, Shunfeng SONG, (2000), ”Promoting Exports The Role of Inward FDI In China”. China Economic Review. 11, pp, 385-
35- Martin, I. (2000). the Euro-Mediterranean Partnership and Inward FDI in Mayhreb Countries. Working Paper, No. 4, Madrid
36- Maureen B. M Lankhuizen ،(2009)، ”The Trade-off Between FDI and Export”، Vu University Amesterdam Department Of Spatial Economic And Vrije Uneversiteit Amsterdam
37- Moosa, I (2002), On the Determinants of FDI: Evidence from East and Southest Asia, World Development , No. 21(3) , PP 391-
38- Pesaran, M. H, & Shin , Y. ( 1999 ). An Autoregressive Distributed lag Modeling Approach to Cointegration Analysis. Cambridge University Press
39- Pesaran, M.H and Pesaran, B. (1997), Working with Microfit 4.0: An Econometric Analysis . Oxford University press
40- Rob, Rafael. and Nikolaos Vettas, (2003), “Foreign Direct Investment And Exports with Growing Demand” PIER Working Paper 3_
41- Sekkat,M. and Varoudakis. (2003).Trade, Exchange Rate Liberation and FDI, WORKING PAPER SERIES. www.ssrn.com
42- UNCTAD(2008), FDI , Policies for Develipment ; National an International Perspectives United Nation
43- Vernon, R. (1966), International Investment and International Trade in the
Product Cycle, Quarterly Journal of Economics, 80, pp. 190-
44- Vernon, R, (1960), International Investment and International Trade inProduct Cycle, The Quarterly Journal of Economics, No. 80. pp 128-
45- Wignara , Ganeshan”. (2008).”FDI and Innovation as Drivers of Export Behavior” . Firm_Level Evidence From East Asia.Journal Of International Development, 8, 4, 517-
46- World Bank, (2006), World Development Indicators: CD-Rom, WDI
چکیده
در این مطالعه، نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی با استفاده از الگوی خود توضیح با وقفه های توزیعی، ARDL)) و داده های سالیانه برای دوره زمانی 87-1352 در اقتصاد ایران مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که خالص ورودی سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در بلند مدت و کوتاه مدت تاثیر مثبت دارد. علاوه بر این افزایش صادرات سال قبل، سرمایه گذاری داخلی، تولید ناخالص داخلی بدون احتساب درآمدهای نفتی، سهم تولیدکارخانجات از تولید ناخالص داخلی و نرخ حقیقی ارز منجر به افزایش صادرات غیر نفتی می شود. نتایج برآورد مدل پویا نیز وجود رابطه بلند مدت بین متغیرهای توضیحی و صادرات غیر نفتی را تائید می کند. مدل تصحیح خطا نیز حاکی از آن است که تقریبا زمانی حدود دو و نیم دوره لازم است تاخطای تعادل کوتاه مدت تصحیح گردد و مدل به تعادل بلندمدت بازگردد
واژه های کلیدی: سرمایه گذاری مستقیم خارجی، صادرات غیر نفتی، الگوی خودتوضیح با وقفه های توزیعی، مدل تصحیح خطا، اقتصاد ایران.
مقدمه
توسعه صادرات غیر نفتی، علاوه براین که سبب افزایش درآمد های ارزی و غیر نفتی و بهبود تراز پرداختهای تجاری می شود، می تواند تاثیر زیادی بر اشتغال در کشور بگذارد. اما واقعیت این است که در ایران معمولا زمانی به رشد و توسعه صادرات غیر نفتی توجه می شود که صادرات و درآمدهای حاصل از فروش آن دچار رکود شده باشد. در این زمان معمولا یکسری سیاستهای تشویقی و کوتاه مدت نظیر کاهش و یا حذف تعرفه های صادراتی، اعطای جوایز صادراتی و ; اجرا می شود که در کوتاه مدت موجب افزایش صادرات غیر نفتی می شود. اما باید توجه داشت که جهت رشد و توسعه صادرات غیر نفتی در بلند مدت باید سیاست گذاری های پایه ای و بنیادی صورت گیرد[1]
منابع مالی کافی و یا همان سرمایه قادر است تولید را تحرک بخشد و با افزایش تولید و رشد تجارت، رفاه جامعه تامین شده و سطح زندگی مردم بهبود می یابد و زمینه بیشتری به لحاظ امنیت سرمایه گذاری به خصوص سرمایه گذاری خارجی در این کشورها به وجود می آید که به رشد و توسعه اقتصادی منجر خواهد شد
1-1) بیان مسئله
مشکلات ناشی از اقتصاد تک محصولی و اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، اقتصاد ایران را به شدت تحت تاثیر نوسانات بهای جهانی نفت قرار داده است. در تحقیقات اخیر[2]، ایده پیشرو بودن بخش صادرات به عنوان موتور رشد توسعه اقتصاد داخلی به ویژه به دلیل کسب درآمد از خارج و بهبود تراز پرداخت ها، به توسعه رقابت بین المللی از طریق رشد صادرات، ایجاد رشد در صنعت و تولیدات داخلی، اشتغال زایی و کسب اعتبار در عرصه بین المللی بر می گردد. از آنجا که روند تجارت جهانی با کاهش سهم مواد اولیه و خام و تولیدات کشاورزی همراه بوده است و تنها منبع قابل اتکا برای تضمین رشد تولید ملی و افزایش درآمد های ارزی، صادرات محصولات غیر نفتی است، بنابراین توجه به صادرات غیر نفتی، یک ضرورت ملی است. از سوی دیگر، لزوم سرمایه گذاری فراوان در راستای افزایش حجم تولید، موضوع غیر قابل انکاری است که می تواند منابع و نیاز های تولید کالاهای صادراتی را نیز برآورده سازد. به این ترتیب، نیاز به سرمایه گذاریهای جدید برای توسعه کالاهای صادراتی، امری ضروری است[3]
کشورهای صنعتی غربی آبستن دو قرن تجربه توسعه یافتگی پس از انقلاب صنعتی میباشند و رسیدن کشورهای در حال توسعه به ماشین حرکت توسعه آنها بدون توسل به تجربه توسعه یافتگیشان به همان اندازه وقتگیر است که این کشورها تحمل کردهاند و از سوی دیگر به دلیل سرعت فزاینده رشد و توسعه علم و دانش، ممکن است این شکاف بین کشورهای شمال و جنوب به طور فزاینده افزایش یابد؛ به همین خاطر توجه به میانبرها در رفع این شکاف اهمیت بسزایی دارد
سرمایهگذاری مستقیم خارجی که معمولا از جانب کشورهای توسعه یافته تر به سمت کشورهای در حال توسعه سرازیر میشود، یک راه انتقال این تجربه است. انتقال تکنولوژی، مدیریت، آموزش، انتقال سرمایه انسانی و کارآفرینی از جمله پیامدهای انتقال سرمایهگذاری مستقیم خارجی است. متاسفانه کشور ایران در این بخش پس از انقلاب اسلامی تاکنون نتایج امید بخشی نگرفته است. اگر به برخی آمارهای بینالمللی نگاه کنیم، عدم توجه سیاستهای دولتهای بعد از انقلاب را به این امر متوجه خواهیم شد. مطابق با گزارش سرمایهگذاری جهانی کنفرانس توسعه و تجارت سازمان ملل UNCTAD))[4] در سال 2008، جریان ورودی سرمایهگذاری مستقیم خارجی ایران برای سال 2005 که بیشترین مقدار را در بین این سالها به خود اختصاص داده است، 918میلیون دلار بوده و در سال قبل و بعد به ترتیب 306 و 317میلیون دلار بوده است. این در حالی است که این مقدار برای کشور چین در سال 2005 چیزی حدود 79 برابربیشتر از کشور ایران بوده و در سال قبل و بعد نیز به ترتیب 198 و 229 برابر بیشتر از کشور ایران بوده و برای ترکیه نیز در این سه سال 9، 11 و 63 برابر بیشتر از کشور ایران بوده است. ملاحظه میشود که این ارقام تا چه اندازه نجومی هستند و نشان دهنده عقب افتادن از قافله توسعه اقتصاد جهانی است. بنا به گزارش آنکتاد کشور ایران در طول سالهای 2004 تا 2007 فقط توانسته است 2/0 درصد از جریان ورودی سرمایههای خارجی در حال جریان در قاره آسیا را به خود اختصاص دهد که رقم بسیار پایینی است[5]. همچنین نسبت سرمایههای وارد شده به ایران به کل سرمایههای وارد شده به کشورهای در حال توسعه 1/0 درصد است. از آنجا که ایران به طور بالقوه قابلیت جذب سرمایههای خارجی را با توجه به وجود منابع و ذخایر خدادادی و همچنین نیروی کار گسترده دارا میباشد. به عنوان مثال موقعیت جغرافیایی کشور یک موقعیت منحصر به فرد بوده و برای ایجاد جاذبه و سرمایه گذاری خارجی بسیار موثر است. دسترسی به آبهای آزاد خلیج فارس و قرار داشتن منابع گازی و نفت حاشیه خلیج فارس از لحاظ قیمت تمام شده، خود یک جاذبه است[6]
نکته بعدی جمعیت70 میلیونی کشور ما در منطقه است که بسیار قابل توجه بوده که در نتیجه با در اختیار داشتن نیروی کار ماهر و ارزان از دیگر مزیت های ما تلقی می شود. وجود پتانسیل جذب سرمایههای خارجی را میتوان در شاخص پتانسیل سرمایهگذاری مستقیم ایران که توسط آنکتاد محاسبه شده است، ملاحظه کرد. این شاخص(شاخص پتانسیل سرمایهگذاری مستقیم) برای ایران در بین 141 اقتصاد 59 محاسبه شده است؛ این در حالی است که شاخص کارایی سرمایهگذاری مستقیم خارجی 133 محاسبه شده است[7]
در شرایطی که اقتصاد ایران از عدم تعادل اقتصادی داخل و خارج(عدم توازن در صادرات و واردات) رنج میبرد و وضعیت نابسامان اقتصادی محسوستر خود را نشان میدهد و دیگر درآمدهای نفتی مثل گذشته نمیتواند این عدم تعادلها را بپوشاند، تمرکز بر امر سرمایه گذاری مستقیم خارجی می تواند یک راه برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور باشد
تحقیقات نشان می دهد[8] که سرمایه گذاری مستقیم خارجی به هر علت و شکلی که صورت پذیرد، اثرات قابل ملاحظه ای بر متغیرهای کلان اقتصادی از جمله صادرات، واردات و تاثیر مثبت در تراز پرداختها، کاهش نرخ بهره، افزایش رشد اقتصادی، افزایش درآمد مالیاتی دولت، کاهش بدهی دولت، بهبود توزیع درآمد، انتقال تکنولوژی، افزایش اشتغال دارد
با افزایش سرمایه گذاری خارجی و راه اندازی کارخانجات مختلف، حجم تولیدات افزایش یافته و ضمن اینکه نیاز کشور به واردات آن کالای خاص مرتفع می شود، می توان مازاد تولید را نیز به کشور های دیگر صادر نمود. شرکت های سرمایه گذار می توانند دسترسی به بازارهای صادراتی برای کالاها و برخی از خدمات که هم اکنون در کشور میزبان تولید می شود را به وجود آورند و به آنان کمک کنند که از بازارهای داخلی به بازارهای بین المللی روی آورند و آنان را به وادی فعالیتهای جدید بکشانند
نکته قابلاهمیت آنکه جلب سرمایه گذاری مستقیم خارجی و افزایش حجم و تنوع صادرات و در نتیجه افزایش قابلیت رقابت صادرات، فینفسه هدف نهایی نیست بلکه وسیلهای است برای نیل به هدف مهمتر یعنی توسعه کشور
اقتصاد دانانی مثل بالاسا[9] در زمینه توسعه کشورهای عقب مانده، سیاست افزایش میزان سرمایه گذاری در این کشورها را عنوان کرده اند و معتقدند برای شکستن دور باطل عقب افتادگی و ضعف بنیه اقتصادی، باید سرمایه گذاری در بخشهای مختلف اقتصادی را افزایش داد. از نظر آن ها، بدون سرمایه گذاری در پروژه های زیربنائی، نمی توان انتظار افزایش اشتغال، تولید و گسترش کالاهای متنوع صادراتی را داشت
سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نوعی سرمایهگذاری است که به منظور کسب منفعت دائمی و همیشگی در مؤسسه ای مستقر در کشوری غیر از کشور سرمایه گذار صورت می گیرد و نتیجه آن کسب حق رأی مؤثر در مدیریت شرکت است. در تعریف دیگر عبارت است از سرمایه گذاری که متضمن مناسبات بلند مدت بوده و منعکس کننده کنترل ونفع مستمر شخصیت حقوقی یا حقیقی مقیم یک کشور در شرکتی واقع در خارج موطن سرمایه گذار باشد
1-2) اهداف تحقیق
در این تحقیق اهداف زیر را دنبال می کنیم
با توجه به اهمیت سرمایه گذاری مستقیم خارجی در روند تامین بخش یا تمام سرمایه مورد نیاز بنگاهها و تولید بیشتر و توسعه صادرات، به بررسی رابطه صادرات غیر نفتی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران پرداخته می شود. در واقع هدف اصلی این تحقیق تبیین میزان تاثیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی ایران طی دوره87-1352می باشد
1-3) پرسش تحقیق
در این تحقیق بدنبال یافتن پاسخ به پرسش زیر می باشیم
1- سرمایه گذاری مستقیم خارجی چه اثری بر صادرات غیر نفتی در ایران داشته است ؟
1-4) فرضیه تحقیق
1- صادرات غیر نفتی در ایران با سرمایه گذاری مستقیم خارجی رابطه مستقیم دارد
بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه دانشجویی پایان نامه اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی برصادرات غیرنفتی ایران فایل ورد (word)
منابع آماری مورد استفاده در این تحقیق، گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک مرکزی(سال های مختلف)، مرکز آمار ایران، حسابهای ملی ایران به قیمت جاری و قیمت ثابت 1376بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گزارش اقتصادی و آمارهای اداره مرکزی گمرک و اداره بازرگانی کل کشور، گزارشها و آمارهای بانک جهانی وگزارش سرمایه گذاری جهانی کنفرانس توسعه وتجارت سازمان ملل(UNCTAD) در سال 2008 می باشد. همچنین سال های مورد بررسی در تحقیق حاضر از سالهای1352 لغایت 1387می باشد
1-6) سازمان دهی تحقیق
این تحقیق به شش فصل تقسیم شده است
فصل اول کلیات تحقیق که در بردارنده اهمیت، اهداف، فرضیات، پرسش ها و سازمان دهی تحقیق می باشد
در فصل دوم ابتدا تحقیقات صورت پذیرفته در داخل کشور و سپس تحقیقات صورت گرفته در خارج از کشور ارائه شده است
در فصل سوم مبانی نظری تحقیق و جایگاه بحث مورد نظر در مکاتب مختلف ارائه گردیده است
در فصل چهارم به مقایسه متغیرها طی دوره مورد بررسی و همچنین میزان عملکرد هر متغیر در دوره زمانی مورد نظر پرداخته می شود
فصل پنجم شامل معرفی مدل، یافته های تحقیق و نتایج می باشد
در فصل ششم خلاصه ای از مطالب، نتیجه گیری و پیشنهادات ارائه می گردد
مقدمه
تحقیقات تجربی انجام شده مرتبط با زمینه مورد بحث می تواند راهنمای خوبی برای تحقیق در آن زمینه باشد. لذا تعدادی از مطالعات انجام شده پیرامون موضوع مورد بحث بطور خلاصه مورد بررسی واقع شده اند و نتایج حاصل از آنها بیان گردیده است. در این راستا به بررسی مطالعات انجام شده در داخل کشور پرداخته شده است و در ادامه به بررسی مطالعات انجام شده در خارج از کشور پرداخته می شود
2-1) مطالعات انجام شده در داخل کشور
سید کمیل طیبی و شیرین مصری نژاد[10](1381)، در مقاله ای تحت عنوان تعامل بلند مدت سرمایه گذاری و صادرات غیر نفتی ایران به بررسی این فرضیه می پردازند که رابطه تقابلی بین سرمایه گذاری و صادرات غیرنفتی وجود دارد. سرمایه گذاری در بلند مدت بر رشد صادرات غیر نفتی اثرمثبت دارد، اما درکوتاه مدت رشد محدودی در آن ایجاد می کند. به این منظور، با ارائه یک چارچوب نظری و با استفاده از مدلهای خود توزیع با وقفه های توزیعی[11]، رابطه بلند مدت و با استفاده از مکانیسم تصحیح- خطا[12]، رابطه کوتاه مدت آن برآورد می شود. دوره مورد بررسی نیز مبتنی بر فاصله زمانی1380- 1340 است. مدل قابل تصریح به صورت زیر است
LNEXt : لگاریتم صادرات غیر نفتی در زمان t
LPXt : لگاریتم شاخص قیمت نسبی صادرات در زمانt
Lit : لگاریتم سرمایه گذاری در زمان t
LEXRt: لگاریتم نرخ ارز موثر صادراتی در زمانt
LCONt : لگاریتم مصرف داخلی در زمانt
نتایج به دست آمده حاکی از آن است که همواره سرمایه گذاری، نرخ ارز و قیمت نسبی صادرات در بلند مدت بر عرضه صادرات غیر نفتی اثر مثبت دارد، اما اثر متغیر مصرف بر صادرات غیر نفتی در بلند مدت منفی است. همچنین رفتار کوتاه مدت صادرات غیر نفتی بر اساس مکانیسم تصحیح – خطا در مقابل متغیرهای توضیحی مورد بررسی قرار گرفته، به گونه ای است که نتایج به دست آمده، نشان می دهد عرضه صادرات غیر نفتی در کوتاه مدت نیز به طور معنی داری تحت تاثیر این متغیر ها، از جمله سرمایه گذاری است، در حالیکه این تاثیرات در بلند مدت بیشتر است
آرمینه خرم[13](1385)، در پایان نامه کارشناسی ارشد خود به مطالعه عوامل موثر بر صادرات غیرنفتی در ایران پرداخته است. مدل مورد استفاده در این تحقیق به صورت زیر می باشد
: صادرات غیر نفتی در زمان
: سرمایه گذاری کل در زمان
: درآمد ملی جهانی در زمان
: نرخ حقیقی ارز در زمان
: نرخ سود تسهیلات بانکی به بخش صنعت در زمان
: شاخص قیمت کالاهای صادراتی در زمان
در این تحقیق نقش متغیرهایی چون سرمایه گذاری کل، درآمد ملی جهان، نرخ حقیقی ارز، نرخ سود تسهیلات اعطایی بانکها به بخش صنعت و شاخص قیمت کالاهای صادراتی بر صادرات غیرنفتی ایران در نظر گرفته شده است. همچنین عملکرد دوره ای صادرات غیرنفتی در برنامه های مختلف اقتصادی کشور در طی سه دهه اخیر مورد بررسی قرار گرفته است. مدل مورد استفاده در این تحقیق نیز یک مدل خطی می باشد که متغیرهای مذکور را در خود جا داده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که الگوی اقتصاد سنجی [14] و استفاده از بردارهای همجمعی برای تخمین الگوی مورد بررسی مناسب تر می نماید. ضرایب بردار همجمعی انتخاب شده بر اساس روش بهمنی اسکویی- بروک حاکی از آن است که سرمایه گذاری کل، درآمد جهانی و نرخ واقعی ارز اثر مثبت بر صادرات غیرنفتی ایران داشته است. این در حالی است که نرخ سود تسهیلات اعطایی بانکها به بخش صنعت و شاخص قیمت صادراتی باعث کاهش صادرات غیر نفتی شده اند
مهدوی و دیگران[15](1388)، در مقاله ای تحت عنوان نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران به بررسی نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی با استفاده از الگوی خود توضیحی با وقفه های توزیعیو داده های سالیانه برای دوره زمانی 1342- 1384 در اقتصاد ایران پرداختند. بر این اساس شکل تابعی صادرات غیر نفتی به صورت زیر ارائه می شود
: مقدارعرضه صادرات غیر نفتی
: نرخ واقعی ارز
: نسبت سرمایه گذاری مستقیم خارجی به تولید ناخالص داخلی
: جذب داخلیGDP+M) (C به صورت نسبت مصرف داخلی به تقاضای حقیقی.(مجموع تولید ناخاص داخلی بدون نفت و واردات حقیقی)
: متغیر تاثیرات جنگ تحمیلی
نتایج نشان می دهد که سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در بلند مدت و کوتاه مدت تاثیر مثبت دارد. علاوه بر این، افزایش نرخ حقیقی ارز و کاهش شاخص جذب داخلی منجر به افزایش صادرات غیر نفتی می شود. نتایج برآورد مدل پویا نیز وجود رابطه بلند مدت بین متغیرهای توضیحی و صادرات غیر نفتی را تایید می کند. مدل تصحیح خطا نیز حاکی از آن است که با وارد شدن یک شوک به هر یک از متغیرهای توضیحی مدل نظیر سرمایه گذاری مستقیم خارجی، کمتر ازسه سال طول می کشد تا صادرات غیرنفتی، به سطح تعادلی خویش باز گردد
2-2) مطالعات انجام شده در خارج
1- محمد حسین مهدوی عادلی و دیگران،(1388)، نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 27
2- سید کمیل طیبی، شیرین مصری نژاد،(1381)، بررسی رابطه تعاملی کوتاه مدت وبلندمدت تورم وعرضه صادرات غیرنفتی در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، ش61، ص23-1
1 – منبع پیشین
United Nation Conference on Trade and Development (UNCTAD) -
3- پرویز داوودی و اکبرشاهمرادی، (1383)، بازشناسی عوامل مؤثر بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران و 46 کشور جهان، فصل نامه پژوهش های اقتصادی ایران، شماره 20 ، ص113-
1- منبع پیشین
2 – منبع پیشین
3- سید کمیل طیبی و دیگران،(1381)
[9]- Balasa,B.(1978).”Export and Economic Growth,Further Evidences”,J.D.E,Vol.5,NO.2pp.181-189
1- سید کمیل طیبی، شیرین مصری نژاد،(1381)، بررسی رابطه تعاملی کوتاه مدت وبلندمدت تورم وعرضه صادرات غیرنفتی در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، ش61، ص23-1
2-Auto Regressive Distributed Lag Method(ARDL).
3- Error Correction Model(ECM).
1- آرمینه خرم، (1385)، عوامل موثر بر صادرات غیر نفتی در ایران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز
2-Vector AutoRegression(VAR).
1- محمد حسین مهدوی عادلی و دیگران،(1388)، نقش سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 27
کلمات کلیدی :
» نظر